Dự cảm Vân Phong

Mãi cho đến giờ, tôi vẫn nhớ lúc ấy đang là giữa tháng 5 năm 2002. Ông Nguyễn Xuân Mậu, bấy giờ đang là Phó Giám đốc Công ty Xăng dầu Phú Khánh, làm thủ tục xong và nhắn tôi cùng đi ra vịnh Vân Phong đón chuyến tàu dầu đầu tiên trung chuyển về đây. Phải làm một số thủ tục hải quan cần thiết, vì con tàu chúng tôi sẽ lên thăm là tàu có quốc tịch nước ngoài. Dường như để tôi cảm cho hết được ý nghĩa của việc tiếp chuyển dầu này, trước khi đi, ông Nguyễn Xuân Mậu đã phân tích cụ thể với tôi rằng, thay vì Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam phải cho đội tàu của mình chạy qua tận Singapore để nhận dầu từ tàu mẹ rồi chở về thì nay chính con tàu mẹ kia được đưa về đến vịnh Vân Phong, đội tàu con của Tổng Công ty chỉ việc đến đó tiếp chuyển dầu đưa về các kho chứa trên cả nước. Nhờ đó, chi phí vận chuyển đã được hạ xuống đáng kể. Và qua hoạt động tiếp chuyển dầu trên vịnh Vân Phong, ngân sách Nhà nước tỉnh Khánh Hòa có thêm một khoản thu không nhỏ.

-   Sao ta lại chọn vị trí tiếp chuyển ở vịnh Vân Phong mà không là một nơi nào khác?

Tôi hỏi.

Bấy giờ đang trên đường đi, có lẽ do bận quá nhiều việc phải lo cho công việc tiếp chuyển dầu nên ông Nguyễn Xuân Mậu đáp rất vắn tắt:

-  Do có điều kiện tự nhiên rất thuận lợi như vịnh rộng, nước sâu, kín gió, vịnh Vân Phong đáp ứng rất tốt các yêu cầu cho công việc chuyển tải dầu, mà điều này rất ít nơi có được.

Với tôi, Vân Phong không lạ. Bởi tên gọi ấy được nhắc tới rất nhiều trong các tài liệu nói về tiềm năng cảng biển Việt Nam, đặc biệt là cảng trung chuyển container quốc tế. Trước nay, trong vịnh Vân Phong này, tôi chỉ thấy toàn những chiếc thuyền đánh cá con con, thậm chí là những chiếc ghe chèo của bà con ngư dân đi đánh lưới ghẹ, lưới cá liệt. Hôm ấy, lần đầu tiên trong vịnh xuất hiện một con tàu lớn. Tàu ARABIYAH đến từ Kuwait có trọng tải đến 120 nghìn tấn neo lừng lững trong vịnh như một tòa lâu đài nổi, in hình cao lớn vời vợi trên nền trời xanh thẳm, lờ mờ xung quanh có bóng núi bốn bề bao bọc. Con tàu quả như một kho dầu di động. Trước khi bước lên boong, chúng tôi được trang bị một số kiến thức cơ bản để bảo đảm an toàn phòng, chống cháy nổ. Và, một trong những khoản kiêng kỵ khiến chúng tôi gặp không ít khó khăn trong tác nghiệp là khi chụp ảnh tuyệt đối không được dùng đèn flash.

-   Các anh chị thông cảm, sử dụng đèn flash trên tàu chở xăng dầu như thế này là cực kỳ nguy hiểm!

Một sĩ quan trên tàu giải thích. Và chúng tôi tuân thủ nghiêm ngặt. Dẫu biết, những tấm ảnh chụp sẽ không đạt kỹ thuật như ý.

Công việc chuyển tải chuyến tàu dầu đầu tiên diễn ra suôn sẻ, an toàn. Có mặt tại nơi tiếp chuyển, ông Bùi Ngọc Bảo, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam hồ hởi nói:

- Việc đưa tàu dầu có trọng tải đến trên 100 nghìn tấn về đây tiếp chuyển được coi là một sự kiện lớn trong công tác vận chuyển xăng dầu của Tổng Công ty; cũng có thể nói là một bước tiến mới của ngành xăng dầu Việt Nam.

Công việc tiếp chuyển dầu, cứ vậy, diễn ra đều đặn, hiệu quả. Tuy số thu các khoản thuế ở đây có lúc tăng, lúc giảm do Chính phủ liên tục điều chỉnh mức thuế suất nhập khẩu xăng dầu (tùy theo mức tăng, giảm giá dầu thế giới) nhưng kể từ tháng 5 năm 2002 đến nay (tháng 11/2006), qua việc đón bốn mươi chuyến chuyển tải dầu trên vịnh Vân Phong, với khối lượng 3,3 triệu tấn, Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam đã nộp ngân sách tại Khánh Hòa một số tiền không nhỏ: 2.200 tỷ đồng. Tôi nhớ rằng, cách đây chỉ vài năm, tổng thu ngân sách toàn tỉnh Khánh Hòa trong một năm cũng cỡ con số này. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, mặc dù mức thuế suất nhập khẩu dầu được Chính phủ hạ xuống còn 0% (có nghĩa là không thu được thuế nhập khẩu), vịnh Vân Phong vẫn đem lại cho ngân sách tỉnh Khánh Hòa 420 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng qua sáu chuyến dầu tiếp chuyển. Nhiều người cứ nói nửa đùa nửa thật rằng Khánh Hòa chưa đầu tư gì nhiều cho Vân Phong mà đã có nguồn thu ngon lành như vậy, mai này, nếu được đầu tư đúng mức, số thu này không biết còn lớn đến mức nào.

Tiến sĩ Nguyễn Thiết Hùng, Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật biển Khánh Hòa, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh là một trong những người có nhiều tâm huyết trong công cuộc đánh thức Vân Phong. Nói về Vân Phong, ông thuộc lòng, không cần mở sổ tay: Vịnh Vân Phong nằm trên địa bàn hai huyện Vạn Ninh và Ninh Hòa, cách thành phố Nha Trang khoảng hơn 50km về phía Bắc. Đây là vùng địa hình phong phú, có hệ sinh thái đa dạng, có bờ biển, bãi biển, cồn cát, hệ thống đảo, bán đảo phong phú, cảnh quan đẹp. Là điểm cực Đông của bán đảo Đông Dương, có vị trí thuận lợi nằm ngay trên ngã ba đường hàng hải quốc tế, kín gió, không bị sa bồi, có độ sâu tự nhiên từ hai mươi đến trên ba mươi mét, vịnh Vân Phong là nơi có điều kiện thuận lợi để trở thành cảng trung chuyển quốc tế cỡ lớn, có thể tiếp nhận được tàu có trọng tải trên 400.000 tấn. Nhấn mạnh về lợi thế này, Tiến sĩ Nguyễn Thiết Hùng nói thêm rằng trong ngành hàng hải, tàu có trọng tải càng lớn càng an toàn và giá cước càng rẻ. Ví dụ như chở cát trắng từ Cam Ranh xuất sang Hàn Quốc, nếu tàu trọng tải một vạn tấn thì giá cước là 13 USD/tấn, còn tàu ba vạn tấn thì giá chỉ còn 9 USD/tấn. Ngoài thế mạnh về cảng biển, vịnh Vân Phong còn có khả năng đáp ứng rất tốt các yêu cầu về phát triển kinh tế du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái biển, đảo; nuôi trồng thủy sản...

Tiềm năng to lớn, hiếm hoi, quý báu là vậy, nhưng trải suốt một thời gian quá dài, Vân Phong vẫn cứ như một nàng công chúa ngủ yên trong rừng. Quyết tâm đánh thức, tỉnh Khánh Hòa liên tục có những hoạt động thiết thực, ban đầu là hội thảo khoa học, nghiên cứu tiềm năng của Vân Phong, rồi sau đó đưa dần vào chương trình, kế hoạch phát triển. Nhưng Vân Phong đã phải trở mình một cách đầy khó nhọc, từ một giấc ngủ rất sâu, nhiều mộng mị. Chỉ riêng tên gọi, mỗi nơi gọi mỗi phách, mỗi lúc gọi một đường. Có tài liệu, thậm chí văn bản của Nhà nước có lúc gọi là Vân Phong, rồi lúc khác lại gọi là Văn Phong. Cứ mỗi cách gọi lại có một cách lý giải khác nhau. Riêng tôi, hồi đó, trong mỗi bài viết, khi nói đến địa danh Vân Phong phải chú rõ (Vân Phong, chứ không phải Văn Phong - Phong Nguyên). Khó đến nỗi, Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa phải ra văn bản quyết gọi là Vân Phong. Có điều mừng là gian khó rồi cũng dần qua. Vân Phong đã lọt vào mắt xanh của Chính phủ. Thủ tướng Phan Văn Khải, rồi Phó Thủ tướng (nay là Thủ tướng) Nguyễn Tấn Dũng cách đây mấy năm khi về làm việc với Khánh Hòa đều đặc biệt lưu ý câu chuyện phát triển Vân Phong. Bởi nơi này được đánh giá là có nhiều tiềm năng để trở thành một trung tâm kinh tế lớn không chỉ của cả nước ta mà là của cả khu vực châu lục cũng như thế giới.

Trong cuốn Xứ Trầm hương, tác giả Quách Tấn có nói về Vân Phong, chỉ có mấy dòng nhưng cũng đủ để hình dung một cách khái quát đặc điểm, lợi thế của vịnh:

Rộng lớn nhưng kín đáo. Bán đảo Bàn Sơn dài gần ba mươi cây số, chạy từ đèo Cổ Mã xiên xiên theo hướng Đông Nam làm cánh cửa che gió Bấc. Bán đảo Phước Hà dài trên hai mươi cây số, cũng xiên xiên theo hướng Đông Nam, làm cánh cửa che gió Nam. Tàu bè gặp bão thường ghé vào đụt...

Những ngày cuối tháng 11 này, tôi cùng anh Lê Văn Thắng, Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân huyện Vạn Ninh và một số anh em văn phòng, nhà báo ra thăm vịnh Vân Phong. Trên đường đi, chiếc ti-vi cầm tay tôi để trên xe cứ hãy hiện lên đầy ắp các hình ảnh về Việt Nam gia nhập WTO; về những vị nguyên thủ quốc gia tươi cười thân thiện cùng Việt Nam khi đến tham dự APEC. Quả thật, lúc ấy, trong tôi dồn lên thật nhiều cảm xúc. Đường lớn lên phía trước của chúng ta đã rộng mở, đã có nhiều cơ hội thu hút đầu tư nước ngoài, với những dự án cỡ lớn. Điều còn lại là chúng ta sẽ đi như thế nào, để có những sải chân dài mà ít bị vấp váp.

Ngoài cửa kính xe nghe hun hút gió, phía ngoài kia đã là vịnh Vân Phong. Xe đi qua Tu Bông. Một anh nghêu ngao hát:

Mưa Đồng Cọ Gió Tu Hoa...

Mà thật, tôi nhìn gió cứ bẻ oặt những tàu dừa xuống, còn người đi xe máy trên đường thì trông cứ liêu xiêu như những ngọn cỏ gió đùa. Từ chân đèo Cổ Mã, nơi thi sĩ Quách Tấn có nhắc tới ở trên, một con đường nhựa rộng, phẳng lỳ đưa chúng tôi ra tới tận Khải Lương, xã đảo Vạn Thạnh, nơi mà trước đây vài năm muốn đi ra phải ngồi ghe máy mất cả buổi trời. Trước mắt tôi, bán đảo Hòn Gốm như một vòng tay mềm mại ôm lấy bãi biển dài và cong tít phía xa, trên một vùng nước biển rộng dài, xanh thắm. Và, như cụ Quách Tấn nói, bán đảo quả là một cánh cửa che gió... Vân Phong đón tôi một ngày đầy nắng. Nhiều người bạn tôi nuôi tôm hùm ở đây. Chiều. Gió biển lên nghe mặn mòi lắm. Chúng tôi ngồi trên một chiếc bè nuôi tôm hùm. Rượu. Cá dò bắt lên từ rọ đang giãy đùng đùng đem nấu với lá giang vừa hái trên đảo. Rồi tôm hùm ăn sống với cải xanh, mù tạt. Cứ vậy, câu chuyện của chúng tôi về Vân Phong tưởng chừng như vô tận.

Theo quyết định phê duyệt quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ, Khu kinh tế Vân Phong là khu kinh tế tổng hợp, trong đó cảng trung chuyển container quốc tế giữ vai trò chủ đạo kết hợp phát triển kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực gồm du lịch, dịch vụ, công nghiệp, nuôi trồng thủy sản và các ngành nghề kinh tế khác. Tổng diện tích được quy hoạch khoảng 150.000ha; gồm diện tích phần mặt nước khoảng 80.000ha, phần đất liền khoảng 70.000ha; trong đó, đất sử dụng cho xây dựng khoảng từ 8.000 đến 10.000ha. Tổng dân số toàn khu vực quy hoạch đến năm 2020 khoảng 400.000 người; trong đó, dân số đô thị khoảng 275.000 người. Với quy hoạch này, Vân Phong đã được định hình một cách thật đàng hoàng, với tính chất, quy mô thật cụ thể.

Cuối tháng 4/2006, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định thành lập Khu Kinh tế Vân Phong và ban hành quy chế hoạt động của khu kinh tế này. Có thể nói, đây là cơ sở pháp lý quan trọng để Vân Phong nhanh chóng có những bước khởi động. Tỉnh Khánh Hòa lập tức tiến hành công bố quyết định nói trên và phối hợp cùng nhiều bộ ngành thực hiện những bước tiếp theo như tiến hành quy hoạch chi tiết; lập báo cáo khả thi cảng trung chuyển container quốc tế; xây dựng quy chế hoạt động của cảng; quy hoạch chi tiết các khu vực còn lại để kêu gọi đầu tư; xây dựng hồ chứa nước Hoa Sơn cấp nước cho Vân Phong; lập dự án cấp điện... Rất đáng mừng là sau khi có quyết định ban hành quy chế hoạt động của Khu Kinh tế Vân Phong, ngoài mười ba dự án đã được xác lập từ trước, có nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước đặt vấn đề chuẩn bị đầu tư vào Vân Phong, với nhiều dự án lớn như xây dựng hệ thống cảng trung chuyển; xây dựng các nhà máy nhiệt điện, nhà máy đóng tàu có công suất lớn... Khi tôi viết những dòng này, quy hoạch chi tiết của cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong cũng đã được phê duyệt. Dự cảm về một Vân Phong rộn ràng, nhộn nhịp đang đến thật gần, rất gần với người dân Khánh Hòa.

Vân Phong khởi động. Huyện Vạn Ninh vừa mừng lại vừa lo. Mừng là vì quê nghèo đang đứng trước một vận hội mới, đầy những hứa hẹn tốt lành về một cuộc sống mới. Lo là vì phía trước còn quá nhiều công việc phải làm, mà toàn là việc lớn, việc khó cả. Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Vạn Ninh Huỳnh Quang Vân khẳng định, khởi động xây dựng Khu Kinh tế Vân Phong là một bước ngoặt lớn trong đời sống kinh tế - xã hội địa phương. Ông Huỳnh Quang Vân cho biết, huyện đang cùng với tỉnh, các ban ngành tiến hành đầu tư xây dựng các khu tái định cư cho nhân dân đảo Đầm Môn - khu vực khởi động đầu tiên. Tiếp theo, lên kế hoạch chuyển đổi nghề, chuyển đổi cơ cấu lao động địa phương ở khu vực này, trong đó đặt mạnh vấn đề đào tạo nghề nhằm đảm bảo cuộc sống cho nhân dân vùng biển. Cạnh đó là việc tăng cường các hoạt động bảo vệ môi trường sinh thái biển, đảo, bảo đảm phát triển du lịch, dịch vụ một cách bền vững. Nói thì nói vậy, ông Huỳnh Quang Vân bảo đêm về không ngủ được. Bởi để góp phần làm cho Vân Phong nhanh chóng khởi động là trách nhiệm rất nặng nề; và cả nỗi lo con em mình vốn quen cách sống như lâu nay, không biết liệu rồi có theo kịp nhịp sống hiện đại hay không.

Với quy mô quy hoạch như đã nói, nguồn vốn đầu tư cho Vân Phong thật sự là con số khổng lồ. Chẳng hạn chỉ nói riêng về cảng, để đạt được công suất 17 triệu TEUs/năm (tương đương với cảng trung chuyển quốc tế Singapore hiện nay) vào năm 2020, lượng vốn đầu tư vào đây phải ở mức từ 3,55 tỷ USD trở lên. Cho nên, tổ chức huy động vốn đầu tư cho Vân Phong hiện đang là một bài toán rất khó. Trong Quy chế hoạt động của Khu Kinh tế Vân Phong, Thủ tướng Chính phủ đã thể hiện quyết tâm rất cao khi cho phép trong thời hạn mười lăm năm đầu, ngân sách Nhà nước cân đối hàng năm không thấp hơn toàn bộ nguồn thu ngân sách trên địa bàn Khu Kinh tế Vân Phong cho yêu cầu đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật - xã hội và các công trình dịch vụ, tiện ích công cộng. Như vậy, mức ngân sách đầu tư cho Vân Phong phụ thuộc vào mức thu ở đây. Mà hiện tại nguồn thu này chủ yếu là từ hoạt động chuyển tải dầu.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa Võ Lâm Phi cho biết, hiện dự án Kho xăng dầu ngoại quan Vân Phong đang được triển khai thực hiện. Dự kiến sau hai giai đoạn đầu tư, năng lực bể chứa của kho này đạt khoảng trên một triệu mét khối. Với công suất này, dự tính nguồn thu của kho đem lại mỗi năm cỡ 3.000 tỷ đồng. Mức thu từ Vân Phong tăng lên, nguồn ngân sách đầu tư cho Vân Phong, theo đó, cũng tăng lên. Tuy nhiên, vì nhiều nguyên nhân khác nhau, việc triển khai dự án này còn chậm so với dự kiến. Điều này đã có ảnh hưởng ít nhiều đến tiến độ đầu tư phát triển Vân Phong. Và, dự án này càng làm chậm bao nhiêu, Vân Phong càng bị thiệt bấy nhiêu về nguồn vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng. Cơ chế đã có. Chính sách đã có. Vấn đề còn lại là tổ chức thực hiện như thế nào cho có hiệu quả. Bày tỏ tâm sự cùng chúng tôi, không chỉ có lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa, lãnh đạo các huyện Vạn Ninh, Ninh Hòa mà nhiều người dân cũng đang rất sốt ruột đợi mong một sự khởi động thật sự mạnh mẽ của Vân Phong.

Còn lại, việc huy động các nguồn vốn khác như phát hành trái phiếu công trình, thu hút vốn ODA, vốn đầu tư trực tiếp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước... hiện vẫn là những công việc không mấy dễ dàng, đòi hỏi phải được tập trung nhanh, mạnh mới đáp ứng được yêu cầu xây dựng, phát triển Vân Phong. Để làm được việc này, chỉ có sự cố gắng của địa phương không thôi là chưa đủ mà cần có sự trợ lực mạnh mẽ ở một tầm cấp khác. Đó là sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của nhiều bộ, ngành trung ương, sự giúp đỡ thiết thực, hiệu quả của Chính phủ để thu hút hiệu quả nguồn vốn từ nhiều thành phần kinh tế tham gia đầu tư vào Vân Phong.

Một vấn đề khác đang được nhiều người quan tâm là liệu cảng trung chuyển Vân Phong, trong điều kiện sinh sau đẻ muộn còn nhiều khó khăn, có cạnh tranh nổi với những cảng biển đã có bề dày thâm niên trong khu vực như Cao Hùng, Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc)...? Theo đồng chí Võ Lâm Phi, hiện Chính phủ đang xem xét để cảng trung chuyển container quốc tế được áp dụng các chính sách đặc thù tương tự các cảng trung chuyển quốc tế tại các nước trên thế giới nhằm khuyến khích đầu tư và tạo thêm sức cạnh tranh của cảng này. Quy chế hoạt động của cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong đang được xây dựng theo hướng tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho khách hàng. Dẫu vậy, vấn đề năng lực cạnh tranh vẫn đang được đặt ra rất quyết liệt, bởi đây là vấn đề sống còn của cảng.

Còn nhớ, trong chuyến thăm và làm việc tại Khánh Hòa năm 2004, Thủ tướng Phan Văn Khải đã hết sức khen ngợi sáng kiến liên kết, hợp tác phát triển giữa Khánh Hòa với một số địa phương khác, đặc biệt là các tỉnh Nam Trung bộ. Trong nội dung chương trình hợp tác phát triển, hai tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên đã có ý tưởng kiến nghị Trung ương cho phép nâng cấp cảng Vũng Rô để gắn cảng này với cảng Vân Phong trở thành cụm cảng quốc tế; xây dựng tuyến đường sắt nối cụm cảng Vân Phong - Vũng Rô với Tây nguyên theo tuyến dọc tả ngạn Sông Ba; xây dựng hầm đường bộ Đèo Cả... Nếu những ý tưởng này sớm thành hiện thực, không những tiềm năng của khu vực vịnh Vân Phong được khai thác ở mức cao mà còn là động lực phát triển kinh tế - xã hội của tiểu vùng Nam Trung bộ và một số tỉnh Tây nguyên.

Trong câu chuyện cùng chúng tôi, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nguyễn Văn Tự tỏ ra rất tâm đắc về việc đầu tư phát triển Vân Phong. Đại hội Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa lần thứ 15 vừa qua cũng đã đưa vấn đề này vào nghị quyết. Ông cho biết tỉnh đang cố gắng hết sức để sớm khởi động xây dựng Khu Kinh tế Vân Phong, cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong. Đây là những dự án nằm trong danh mục dự án trọng điểm được Chính phủ hết sức quan tâm, thể hiện trong phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Khánh Hòa đến năm 2020. Vân Phong sẽ trở thành vùng kinh tế trọng điểm Bắc Khánh Hòa, cùng với hai vùng trọng điểm khác là thành phố Nha Trang và thị xã Cam Ranh tạo thành hợp lực thúc đẩy mạnh mẽ phát triển kinh tế - xã hội toàn tỉnh. Không chỉ có vậy, phát triển khu vực vịnh Vân Phong sẽ tạo một điểm nhấn mới, kết nối cùng với khu kinh tế mở Chu Lai, các khu kinh tế Dung Quất, Nhơn Hội... tạo thành chuỗi những hạt nhân tăng trưởng của khu vực Nam Trung bộ và Tây nguyên cũng như cả nước.

Dường như tôi rất có duyên với Vân Phong. Tôi đã được bước chân lên con tàu chuyển tải dầu đầu tiên về vịnh Vân Phong như đã nói ở trên. Tôi đã có mặt ở khu du lịch cao cấp Hòn Ông ngay từ những ngày đầu mới khai trương. Tôi cũng đã có mặt ở đảo Khải Lương, đảo Vạn Thạnh những ngày đầu tiên có điện lưới quốc gia, rồi sau đó là những ngày đầu tiên người dân nơi này bỡ ngỡ gọi Alô! từ chiếc máy điện thoại mới tinh. Những đêm tôi ở lại trên các đảo Điệp Sơn, Sũng Ké... cũng thật đầy ấn tượng. Đặc biệt là Sũng Ké, tôi gọi nơi này là Vân Phong của Vân Phong, vì đây là một vũng nhỏ, rất kín gió nằm trong vịnh Vân Phong. Ông Lâu, bạn tôi, được anh em gọi đùa là một Robinson của Sũng Ké. Bởi trên cả một hòn đảo rộng, ngày qua tháng lại chỉ có mỗi một mình ông. Mỗi lần tôi ra đảo, ông chiêu đãi nhiều món rất đặc biệt. Có khi ông hì hục lặn nhổ những cây cọc gỗ cắm lâu năm dưới biển bám đầy hàu đem lên, chúng tôi cứ việc dùng dao vạt hàu sống ra mà nhắm rượu. Hoặc có khi làm món gọi là tiết tôm hùm. Bảo tôi uống xong, ông Lâu cười ý nhị:

- Rồi vài ngày nữa bà xã ông lại giục đi đảo nhậu tiết tôm hùm cho mà xem!

Đêm ở Vân Phong tĩnh mịch lắm. Thường chúng tôi đốt lửa ngồi đến thâu đêm. Thanh âm bốn bề chỉ có tiếng bìm bịp đưa khắc khoải, tiếng rắn lục rin rít gọi bạn tình và tiếng biển thầm thì mải miết. Không hiểu sao, tôi lại nhớ tới bài thơ Văn Phong đợi (Tôi lại xin phép được biên tập: Vân Phong, chứ không phải Văn Phong - Phong Nguyên) của Tiến sĩ Chu Quang Thứ, Quyền Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam. Là một nhà khoa học, nhà quản lý, kinh tế nhưng khi đến với Vân Phong, ông đã có những vần thơ giàu cảm xúc:

... Gặp em rồi đâu phải nằm mơ

 Hồn thổn thức bây giờ là thực

Ai cũng mong làm người đánh thức 

Tiềm năng thành hiện thực

Vân Phong

Mới gặp em đã rạo rực lòng...

Tôi chia sẻ cùng ông những tình cảm ấy. Và, tin rằng, không chỉ có ông, không chỉ có tôi mà còn có cả tỉnh Khánh Hòa, có cả nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều nhà đầu tư cỡ lớn trong và ngoài nước cùng các tầng lớp nhân dân vẫn đang hằng ước mong được góp sức làm người đánh thức...

Vân Phong - Nha Trang, tháng 11 năm 2006